De koper heeft juist een paar vogels gekocht (neem nu een paartje koningsparkieten). Je hebt er maanden voor gespaard en je hebt ze eindelijk. Je brengt deze vogels in een nieuwe volière met nieuwe zitstokken, eetbakjes, kortweg alles in het nieuw. Je laat de vogels los in hun nieuwe volière. Oh wat zien ze er mooi uit. De volgende morgen zien ze er al niet meer zo mooi uit: een vogel is dood, de andere is ziek. Wie heeft hier schuld aan?
- De verkoper: misschien
- De vogels: onwaarschijnlijk
- De koper, uzelf : waarschijnlijk
Maar wat heb je nu toch verkeerd gedaan? Waarom is het niet de verkoper zijn schuld en niet die van U? Een heel simpel antwoord: Er is geen enkele quarantaine regel gerespecteerd. QUARANTAINE, oei wat een vuil woord. Voor wat is dat nu nodig? Dat is toch enkel voor importeurs, parken en speciaal kwekers? Toch niet voor gewone liefhebbers? Inderdaad, voor de meeste vogelkwekers is quarantaine iets waar ze in de boekjes over schrijven, of de een of andere lezer over lult. Maar waarom zou ik dat toch toepassen? Elk jaar sterven er duizenden vogels onnodig omwille van het niet voeren of respecteren van quarantaine regels. Wat een verlies!
Wat is nu eigenlijk quarantaine? Quarantaine is een periode van isolatie binnen uw faciliteiten waar het risico tot ziekte bestaat. Amai, wat een geleerde uitleg, wat zijn we hier vet mee. Wel met de uiteenzetting die gaat volgen hoop ik een deel van de kwekers te kunnen overtuigen om een fatsoenlijke quarantaine te voeren. Kwestie dat ik hoop dat ik zo vogellevens kan redden. Stap voor stap zal ik uitleggen hoe je de quarantaine moet volgen. In ons geval van de koningsparkieten is de quarantaine gewoon genegeerd. De vogels zijn gewoon van verkoper naar koper overgedragen zonder een inspectie van de vogels na de koop. De meeste mensen zouden ondertussen wel moeten weten op wat ze moeten letten bij de aankoop van vogels, maar weten of willen niet weten van een quarantaine. Waarom een vogel kopen die in orde lijkt en dan achteraf bij de verkoper gaan klagen voor een schadevergoeding. Het kan zijn dat de vogel al ziek was en gewoon wachtte om te sterven in een mooie nieuwe volière? Of de vogel was niet ziek en leed aan een acute vergiftiging zoals lood- en zink vergiftiging (die regelmatig de kop op steekt) of een trauma? Maar dit kan je in dit stadium niet vertellen, want je weet het gewoon niet. Wat moet je dan doen? Wat je had moeten doen zijn de volgende 3 stappen overlopen en respecteren. De eerste stap is de voorverkoop. Tijdens het kwekersbezoek, moeten de vogels goed bekeken, onderzocht worden. Hij moet fit zitten en mag geen vuile of losse veren hebben. Kortweg alle zaken die je moet in het oog houden bij de aankoop moeten gebeuren. Toch komen veel kopers teleurgesteld thuis, gewoon omdat ze de vogels niet goed onderzocht hadden. Bij de voorverkoop moet je de vogels op een verdere afstand bestuderen. Dan zijn de vogels meestal rustiger, omdat ze denken dat ze niet bekeken worden. Als de vogels niet vinnig lijken, koop deze dan niet. Wanneer ze goed bevonden lijken op afstand komt de volgende stap: onderzoek de vogels van dichtbij en let op de ogen, bek, kop, nek, vleugels, rug, buik, staart en poten. Deze moeten proper, normaal en gezond tonen. Vraag desnoods de verkoper om de vogels uit de vlucht te nemen, zodat je ze in de hand kan nemen om hun conditie in te schatten. Dikke vogels kunnen vermageren, met wat inspanning, maar magere vogels krijg je moeilijk vet. Let er ook op dat de vogels spierontwikkeling hebben rond de borst. Vogels die alleen zijn ondergebracht hebben een mooier vederpak dan vogels die met 12 in een kooi zijn ondergebracht, hou hier rekening mee. Neem uw tijd om te kiezen. Het is uw geld en als de verkoper druk uitoefent, dan is er meestal iets loos. Koop nooit een vogel die je niet aanstaat. Het is zeer onwaarschijnlijk dat hij zal verbeteren omdat je er geld aan besteed hebt. Eens dit allemaal achter de rug is, begint de eigenlijke quarantaine. De quarantaine kunnen we in 3 delen onderverdelen:
- Het vaststellen van de huidige gezondheid van de vogel.
- Het laten aanpassen van een nieuwe vogel aan een nieuwe omgeving / voeding / klimaat.
- Het vermijden dat er een nieuwe ziekte of kwaal uw huidige collectie kan aantasten
Ons scenario met de koningsparkieten mislukte op alle 3 delen. Er werd na de koop geen controle gedaan op wat voor ziekte de vogel kon hebben en / of wat voor problemen er na de koop konden verwacht worden. Na de koop moet de nieuwe vogel direct apart geplaatst worden en geïsoleerd van uw bestaande collectie. Als men deze controle doet en de vogel is slecht bevonden, dan zal elke fatsoenlijke verkoper een soort regeling willen treffen. Dit “zou” moeten gebeuren in de ideale wereld, maar gebeurt zelden. Ik persoonlijk doe dit onderzoek bij elke aankoop van een vogel en het geval van een ziekte, breng ik de verkoper direct op de hoogte omdat ik niet zou willen dat zijn eigen collectie en die van andere mensen in gevaar zouden komen. Persoonlijk loop ik niet snel terug naar de verkoper om geld of een andere vogel terug te eisen, daar veel van de problemen zelf opgelost kunnen worden. Maar als er dan toch gevallen zijn waar je eigenlijk een recht hebt op een vergoeding, dan zijn dan zijn de antwoorden van de verkopers: “Wie denk je wel dat je bent, er is niks mis met mijn vogels” Maar achteraf lopen ze wel met uitwerpsels van de vogels of zieke / dode exemplaren naar de dierenarts omwille van een plotse dreigende ziekte binnen hun bestand. Natuurlijk zijn er ook kwekers die blij zijn dat je ze op de hoogte gebracht hebt. Maar ik wijs even op bepaalde zaken, die zich in werkelijkheid vaak voordoen. Ook is het zeer belangrijk dat u zelf de koper er voor zorgt dat u de vogels koop rond 9 –11 uur in de morgen (dan hebben ze al gegeten) ze niet te lang in een transportkooi laat zitten en er zeer nauwlettend oplet dat de vogels daadwerkelijk eten en hun eten kunnen vinden. U mag hier in overdrijven door op verschillende plaatsen eten te plaatsen zelf op de grond. Het belangrijkste is dat ze zo snel mogelijk eten.
De 2 de stap is een zeer belangrijke die vaak alleen gebruikt wordt. Voor een vogel is een nieuwe thuis, omgeving zeer stressvol. Stel je voor dat je plots tijdens je middagdutje vastgenomen wordt, in een doos gestopt, een paar uren heen en weer geschud wordt in de koffer van een auto en dan in een huis gestopt wordt met weinig gelijkenissen met wat je gewoon bent. De vogels worden zo al jaren verhandeld en we stellen er geen vragen bij. Ze zullen zich wel snel aanpassen. De tweede stap heeft tot doel om de vogel langzaam aan zijn omgeving te laten aanpassen, dat ze juist ontdekt hebben. De vogels direct in hun nieuwe woonst zetten, is de vogels forceren om snel aan te passen of anders …
Stap 3 is eigenlijk nauw verwant met stap 1, maar heeft zijn eigen problemen. Niet alle vogels met een ziekte lijken ziek, tonen die ziekte. Vogels kunnen gezond lijken en toch drager zijn van een besmettelijke ziekte. Neem nu maag - en kliervergroting of bek -en vederziekte. Een controle na de koop, hoopt op het ontdekken van al deze problemen, maar veel van deze problemen zullen zich pas ontwikkelen een paar dagen na de koop. Als de vogel gelost wordt in de volière na de eerste controle, dan ben je een zeer belangrijk aspect vergeten. Het regelmatig laten testen van de vogels tijdens de quarantaine is de oplossing. Maar dit kost toch allemaal zoveel geld en is dit wel nodig? Ja dit is nodig. Besef je wel wat het je kost als je halve of hele bestand aangetast wordt? Een ander excuus dat ik vaak hoor is: “Ik heb geen plek voor quarantaine”. Ik ook niet, maar ik heb wel 2 plaatsen waar ik op een simpele, niet dure manier de vogels kan afzonderen. Je moet ook beseffen dat een quarantaine:
- niet een meesterwerk moet zijn
- zeer gemakkelijk hanteerbaar en veilig moet zijn
- zeer bruikbaar moet zijn om vogels langere periode in onder te brengen
- gemakkelijk proper te maken is en te onderhouden
Quarantaine kan een aparte draadkooi zijn of een kleine volière of een soort ziekenkooi. Het type is niet belangrijk, zolang het maar rekening houdt met de bovenvermelde zaken. Mijn vogels worden in een aparte binnenruimte ondergebracht. Die ruimte bestaat uit 2 delen die elk afgesloten kunnen worden. Het eerste gedeelte is voor de nieuw aangekochte papegaaien , het tweede voor de nieuw aangekochte (en reeds getest op vogelziektes) papegaaien. Zo is de kans op besmetting miniemer. De bodem wordt voorzien van krantenpapier om zo hun uitwerpselen te kunnen controleren. Voor kleinere soorten kan je ze onderbrengen in types zo groot als een kweekbak. Een ander aspect waar je zeker rekening moet mee houden is dat lucht zich verspreid. Dus als er bacteriën in de lucht hangen zou je zeker moeten zijn dat ze niet uw collectie kunnen bereiken. Niet veel ziektes zijn verspreidbaar via de lucht, maar sommige zoals Chlamydia kunnen dit wel zijn. Daarom wees voorzichtig maar vooral ook niet paniekerig. Een ander zaak is dat het geen nut heeft om eerst de zieke vogels of diegene die in quarantaine zitten te behandelen / voederen en vervolgens uw collectie. Want zo kan je door vuile handen, schoeisel, kleren uw collectie besmetten. Ik verzorg mijn quarantaine en zieke vogels steeds laatst. Een propere quarantaine houdt ziektes beter tegen dan een vuile. Meestal worden ziektes verspreid met bevuild zaad, uitwerpselen of water. Daarom ververs ik elke dag het krantenpapier en natuurlijk drink en eetbakjes. Je kan natuurlijk ook de volgende denkpiste op gaan: Als je een nieuwe vogel koopt ontworm je hem direct, behandel hem direct met antibiotica, een product tegen de luizen en de mijten en met van alles en nog wat dat er op het schap staat. Zo denk je dat je door dit alles een gezonde vogel bekomt. Dit kan werken maar ten koste van wat? Medicamenten kosten geld. Als je van alles gebruikt dat je op het “schap” vind zonder reden, als voorzorg, dan smijt je jouw geld in de goot. Daarenboven zal elke keer als je een medicament onnodig geeft, de vogel een resistentie opbouwen en zal het wanneer men het echt nodig heeft nog weinig baten. Dit is onder andere al bewezen met het ontwormingsmiddel PANACUR. De beste methode is: testen, behandelen en voorkomen. Dit kan zeer extreem lijken voor velen, maar op lange termijn kostenbesparend. Een test van een vogel kan u 50 euro kosten, maar 10 dode vogels veel meer. Meestal vraag ik mijn dierenarts een uitwerpsel onderzoek, een kroponderzoek en een Bek-en veder ziekte test van het bloed en de pluimen. Diegene die slecht uit de test komen moeten behandeld worden. Om alles proper te houden kan ik enkel het ontsmettingsmiddel VIRKON aanbevelen, dat zowel schimmels, bacteriën als virussen bestrijdt. Voor meer inlichtingen kun je vogelarts contacteren. Ververs dagelijks uw kooibedekking. Elke quarantaine gelegenheid zou 1 soort of 1 soortgroep moeten bevatten. Al wat we doen in aanwezigheid van de vogel is stressvol voor hem: in een kooi gaan om te voederen, transporteren, lawaai maken, de vogel in een onherkenbare omgeving plaatsen. De vogels geraken hieraan gewoon, maar dit duurt lang. Het falen van de aanpassing leidt tot stress. Stress kan door allerlei omstandigheden veroorzaakt worden. Bijvoorbeeld voedselverandering, verschillen in temperatuur, hondengeblaf, gebrek aan privacy, licht,… . Soms is quarantaine op zich stressvol als het niet correct wordt nageleefd. Daarom volg de basisregels zorgvuldig om stress te minimaliseren.
Als je uitwerpselen dient te verzamelen voor onderzoek, let er dan op dat je steeds verse kan voorleggen aan de dierenarts. Als ze niet vers zijn (door niet in de koelkast te bewaren) kan men Trichomonas, Girdia en Cochlosoma niet ontdekken. Kroponderzoek is vooral nodig bij Fruiteters, Afrikanen, lorries en soorten gevoelig voor schimmelziektes. In het geval van een besmetting is het best om de groep in zijn geheel te behandelen ipv een individu. Bek-en vederziekte testen zijn vaak niet volledig betrouwbaar, maar soms moet men er een paar laten testen om achteraf de vogels na een behandeling te laten hertesten. Als men net voor zulke test een bloedstaal heeft met geen witte bloedcellen in , dan kan men ook nie taantonen dat de vogel positief is. Daarom vraag uw dierenarts een test te doen van het bloed en de pluimen. Dit kan uw behandeling als succes of niet beamen. En kan vaak nieuwe ontwikkelingen met zich meebrengen. Normaal moet men de vogel 3 keer via mest laten controleren alvorens deze uit quarantaine mag. Elke vogel die sterft tijdens quarantaine moet een autopsie ondergaan. Zo weet je wat deze vogel effectief heeft gehad. De wijze hoe je dit moet doen kan je door de dierenarts overlaten of zelf uitvoeren zoals ik in een eerder artikel al eens aangehaald heb. Geen enkele vogel mag de quarantaine verlaten zolang de hele groep die in quarantaine is in orde is.
Samenvatting van de quarantaine regels voor parkiet -en papegaaiachtigen:
- Bek-en veder ziekte test bij aankomst
- Mestonderzoek bij aankomst voor megabacteriën, maag-en klier,…
- Kroponderzoek bij verdachte vogels of risicogroepen
- Probiotica bij aankomst tot behandeling start (of 5 dagen)
- 3 op elkaar volgende negatieve mestonderzoeken met elk een week tussen.
- Als de bek-en veder ziekte test positief is een herhaling van de test laten volgen